Zgaga w ciąży - domowe sposoby na pieczenie w przełyku

Zgaga w ciąży to jeden z częstszych objawów towarzyszących przyszłej mamie. Ten palący problem głównie kojarzy się z ostatnim etapem ciąży, czyli trzecim trymestrem. Jednak czy faktycznie zgaga to objaw tylko trzeciego trymestru? Niekoniecznie i nic w tym dziwnego, jeśli pozna się przyczynę jej powstawania. Z resztą sama jestem tego przykładem. Zgaga była moją zmorą na początku przygody ciążowej i łapałam się każdej możliwej metody, by ulżyć sobie w tym problemie. Jeśli zgaga towarzyszy także Tobie, to koniecznie sprawdź, jak możesz próbować sobie radzić z tym nieprzyjemnym objawem domowymi sposobami.

zgaga w ciąży

Zgaga w ciąży - skąd ten objaw?

Zgaga w ciąży to nieprzyjemna dolegliwość, która towarzyszy wielu przyszłym mamom. Szacuje się, że dotyczy 17-45% kobiet w ciąży, a obserwując moje pacjentki zdecydowanie skłaniam się ku temu wyższemu odsetkowi. Ale skąd to faktycznie się bierze? Pierwsza myśl, która przychodzi nam do głowy, to fakt uciskania narządów wewnętrznych, w tym żołądka przez rosnącą macicę i maluszka. I jest w tym ziarno prawdy. Tylko jak wytłumaczyć zgagę, która pojawia się już w pierwszym trymestrze? No właśnie… Aspekt uciskania na narządy to faktycznie jeden z czynników, ale jak się okazuje jest on najmniej istotny.

Zgaga w ciąży to przede wszystkim objaw nasilany przez żeńskie hormony (no jakby mogło być inaczej). Progesteron, bo to główny winowajca powoduje zmniejszenie ciśnienia dolnego zwieracza przełyku, czyli tej części, która ma za zadanie hamować wydostawanie się treści pokarmowej z żołądka. Dodatkowo wysoki poziom progesteronu, który fizjologicznie występuje w czasie ciąży powoduje, że mięśnie gładkie, które budują przewód pokarmowy wiotczeją, a to sprawia, że ich napięcie się zmniejsza, żołądek pracuje wolniej niż zazwyczaj i trudniej mu sobie poradzić z trawieniem.

Jednak i to nie wszystko. W czasie ciąży dolny zwieracz przełyku, o którym wspomniałam wyżej ma śmiałość zmienić lokalizację do jamy klatki piersiowej, gdzie występuje obszar podciśnienia. Ta sytuacja niestety ułatwia przedostanie się pokarmu i kwasu żołądkowego do przełyku, a stąd jak się domyślasz jest już prosta droga do zgagi.

I jak ma nas zgaga ominąć (choć i takie szczęściary są na świecie), jak tu tyle czynników, które działają na naszą niekorzyść… Jak widzisz nie ma się nad wszystkim kontroli, ale nadal możesz coś zrobić, by ulżyć sobie i pokonać zgagę domowymi sposobami.

Domowe sposoby na zgagę w ciąży

Jeśli zgaga towarzyszy Tobie w czasie ciąży, to wiedz, że warto, a nawet trzeba ją leczyć. Nie tylko ze względu na jej nieprzyjemne fizyczne odczucia, a często przez to pogarszające się samopoczucie, ale też po to, by nie doprowadzić do innych chorób w przyszłości, np. choroby wrzodowej żołądka. Pierwszym krokiem, który warto podjąć, by pozbyć się uczucia zgagi jest modyfikacja diety i pewnych aspektów w stylu życia.

Zgaga w ciąży - zalecenia dietetyczne

W związku z tym, że objaw zgagi jest związany z przewodem pokarmowym, to można spróbować sobie pomóc zmieniając co nieco w sposobie żywienia.  Warto w takim przypadku stosować dietę lekkostrawną, która pozwoli złagodzić palące objawy. Więcej o takim sposobie żywienia możesz przeczytać TUTAJ. By unikać nadmiernego wypełnienia żołądka i tym samym ograniczyć ryzyko cofnięcia się pokarmu do przełyku warto jeść posiłki częściej, ale o małej objętości. Ten sposób ma naprawdę ogromną moc! A w połączeniu z unikaniem produktów, które pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, o których zaraz przeczytasz, może całkowicie pomóc pozbyć się uporczywej zgagi.

Czasami, gdy objawy zgagi są naprawdę mocno dokuczające warto przemyśleć zmianę konsystencji diety na papkowatą. Dzięki temu ograniczysz żucie i tym samym wydzielanie soku żołądkowego. Jeśli to Cię nie przekonuje, to warto chociaż zadbać o to, by nie podrażniać jeszcze bardziej już bolesnego przełyku. A jak to zrobić? Warto jeść posiłki i produkty w temperaturze pokojowej lub niższej. Gorące i ciepłe potrawy mogą podrażniać ściany przełyku, przez co kwasy przedostające się do przełyku będą powodować większy ból. Taka mała zmiana, a może dać naprawdę duży efekt.

Ważne jest również w zapobieganiu zgadze to, co pijesz. Nie powinny być to kawa, słodkie oraz gazowane napoje, które sprzyjają cofaniu się treści pokarmowej do przełyku. Zdecydowanie w tym czasie warto postawić na wodę, najlepiej o wysokiej zawartości wapnia, gdyż ma ona alkaliczne pH, neutralizujące soki żołądkowe. Świetnie się sprawdzą również herbaty bezkofeinowe (np. rooibos), jak też niezastąpiony przy takich dolegliwościach napar z siemienia lnianego.

Produkty, które mogą pomóc przy zgadze w ciąży

Produkt, na którym warto się zatrzymać, to wspomniane już siemię lniane. Nasiona lnu to nie tylko bogactwo wielu wartości odżywczych, w tym kwasów omega-3, które są bardzo ważnym składnikiem w czasie ciąży. Przy odpowiedniej obróbce lnu, to również przyjaciel naszych żołądków. Jak więc wykorzystać siemię lniane, gdy odczuwa się zgagę? Nic prostszego! Łyżkę świeżo zmielonego siemienia lnianego zalej szklanką gorącej, ale nie wrzącej wody. Następnie przykryj i odstaw kubek na 15-20 minut. W tym czasie mikstura zmieni swoją konsystencję na bardziej kleistą i właśnie w tej formie jest już gotowa do wypicia. Taki napar pozwala otulić błonę śluzową żołądka i tym samym zapobiec męczącej Cię zgadze. Warto wypijać go chociaż dwa razy dziennie, a najlepiej przed każdym posiłkiem.

zgaga w ciąży

Inne produkty, które mają działanie neutralizujące kwasy żołądkowe to migdały, mleko, fermentowane napoje mleczne, np. kefir czy banany. U wielu moich pacjentek potrafią one przynieść ulgę, gdy dopada je pieczenie w przełyku i gardle. Warto potestować i sprawdzić czy te produkty jedzone regularnie pomagają pozbyć się nieprzyjemnej dolegliwości, jaką jest zgaga również u Ciebie.

Zgaga w ciąży - czego lepiej nie jeść?

Niektóre produkty, które spożywamy pobudzają wydzielanie kwasu żołądkowego, który cofa się do przełyku. Inne mogą stymulować receptory nerwów czuciowych, które znajdują się w zmienionej zapalnie błonie śluzowej żołądka, powodując ból i nasilając zgagę. Jeszcze inne, zwłaszcza te z dużą ilością tłuszczu opóźniają opróżnianie żołądka do dalszej części przewodu pokarmowego. Tym samym przez wzrost ciśnienia w żołądku, ułatwiają zarzucanie treści pokarmowej do przełyku, powodując jego pieczenie. 

Jakie są to produkty, których warto unikać, gdy obserwujemy u siebie palenie w przełyku, a nierzadko również w żołądku?

Jakie są to produkty, których warto unikać, gdy obserwujemy u siebie palenie w przełyku, a nierzadko również w żołądku?

  • cytrusy i soki z owoców cytrusowych
  • sok pomidorowy
  • pikantne i kwaśne potrawy
  •  warzywa cebulowe (np. cebula, por, szczypiorek) i wzdymające (np. kapusta, groch)
  • kawa
  •  czekolada, wyroby czekoladowe i kakao
  • produkty o dużej zawartości tłuszczu, potrawy smażone, zwłaszcza na głębokim tłuszczu
  • napoje gazowane (w tym woda gazowana)
  • kostki rosołowe
  • przyprawy z glutaminianem sodu
  • wywary z kości, mięsa i grzybów
  • słone produkty, a zwłaszcza słone przekąski i kiszonki
  • napar z mięty, produkty z miętą, w tym miętowa guma do żucia (u niektórych nawet miętowa pasta do zębów)
Zgaga a cytrusy

cytrusy i soki z owoców cytrusowych

Zgaga a sok pomidorowy

sok pomidorowy

Zgaga w ciąży, zgaga a ostre i kwaśne potrawy

pikantne i kwaśne potrawy

Zgaga w ciąży, zgaga a cebula

warzywa cebulowe (np. cebula, por, szczypiorek) i wzdymające (np. kapusta, groch)

Kawa a zgaga

kawa

Zgaga w ciąży, zgaga a czekolada, kakao

czekolada, wyroby czekoladowe i kakao

Zgaga w ciąży, zgaga a tłuste potrawy, tłuste produkty

produkty o dużej zawartości tłuszczu, potrawy smażone, zwłaszcza na głębokim tłuszczu

Napoje gazowane a zgaga

napoje gazowane (w tym woda gazowana)

Zgaga w ciąży, zgaga a kostki rosołowe

kostki rosołowe

Zgaga w ciąży, zgaga a przyprawy z glutaminianem sodu

przyprawy z glutaminianem sodu

Wywary z kości, mięsa i grzybów a zgaga

wywary z kości, mięsa i grzybów

Kiszonki a zgaga

słone produkty, a zwłaszcza słone przekąski i kiszonki

Mięta a zgaga

napar z mięty, produkty z miętą, w tym miętowa guma do żucia (u niektórych nawet miętowa pasta do zębów)

Mała, praktyczna ciekawostka… choć miętowe gumy mogą nasilić objawy zgagi, to inaczej ma się do tego żucie innej niż miętowej gumy. Żucie gumy (najlepiej bezcukrowej) powoduje wydzielanie się śliny, a ona neutralizuje kwasy żołądkowe, co może pomóc w pozbyciu się zgagi.

Zgaga w ciąży - zmiany w stylu życia

W celu zmniejszenia dolegliwości związanych ze zgagą warto zwrócić uwagę również na pewne aspekty związane ze naszymi codziennymi zachowaniami. To, co może pomóc to unikanie gwałtownych ruchów zaraz po posiłku. Nie ma się więc co schylać, ani gimnastykować. Po zjedzeniu dobrze jest dać organizmowi odpocząć. Ale jest jedno ale! Ten odpoczynek nie może być na leżąco, bo w takiej pozycji mechanizm oczyszczania przełyku działa mniej sprawnie, co możemy odczuć zwłaszcza przed snem, gdy zjedzona za późno kolacja ucieka nam z żołądka do przełyku. Żeby tak się nie działo warto zachować przerwę min. 2, a najlepiej 3 godzin zanim położymy się do łóżka. Jeśli mimo to treść pokarmowa jest odczuwalnie zarzucana do przełyku, to warto spróbować spanie z uniesioną głową ponad biodra. Wystarczą dwie-trzy poduszki, by podnieść głowę na odpowiednią wysokość i tym samym utrudnić uciekanie kwasów przez dolny zwieracz przełyku.

Zgaga w ciąży - nic z domowych sposobów nie pomaga!

Wypróbowałaś już wszystkiego, a zgaga wciąż nie minęła? Nie poddawaj się i porozmawiaj ze swoim lekarzem prowadzącym. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów leczniczych, które pomagają pozbyć się zgagi. Nie chcę polecać żadnych konkretnych preparatów, bo nie jest to w obrębie moich kompetencji, ale wiedz, że niektóre z nich są bezpieczne w czasie ciąży i naprawdę pozwalają poczuć ulgę. Sama jestem tego przykładem, gdy w pierwszym trymestrze nic, ale to nic na mnie nie działało, za to leki przypisane przez lekarza pozwoliły mi zapomnieć czym jest zgaga już po 3 dniach od ich stosowania. W trzecim trymestrze na spokojnie w moim przypadku wystarczyły zmiany w diecie, obserwowanie po czym występuje zgaga i eliminacja tych produktów. Ty też najpierw poobserwuj swój organizm, potestuj podane przeze mnie zalecenia, ale jeśli nic nie pomaga, to naprawdę nie warto się męczyć! Zgłoś problem lekarzowi i daj sobie pomóc.

PS. Nie stosuj leków na własną rękę – skonsultuj to z lekarzem, by było bezpiecznie dla Ciebie i dla rozwijającego się w brzuchu maluszka.

Piśmiennictwo:

  1. Ciborowska, H., Rudnicka, A. (2021). Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWLWarszawa, s. 393-396.
  2. Szostak-Węgierek, D. (2021). Żywienie w czasie ciąży i karmienia piersią. Wydawnictwo Lekarskie PZWLWarszawa, s. 77-78.
dieta w ciąży, dietetyk dla kobiet w ciąży

Potrzebujesz wsparcia w żywieniu w czasie ciąży?

Świetnie się składa! Pomagam mamom takim jak Ty zadbać o dietę w ciąży bez rezygnacji z ulubionego jedzenia, tak by w efekcie urodzić zdrowe dziecko. Sprawdź ofertę i daj sobie pomóc!

Przewiń do góry